واکنش های تنش زا در کودکان و نوجوانان
به عنوان یک بزرگسال همیشه در ذهنمان می‌گوییم چقدر دوران کودکی آسان و لذت بخش بوده است اما مسئله این است که کودکان هم مانند بزرگترها مشکات را درک میکنند و به گونه ای متفاوت به مسائل واکنش نشان میدهند.
یکی از مهمترین درس‌هایی که می‌توانید به فرزندان خود بیاموزید این است که چگونه با احساسات و عواطف خود کنار بیایند. هر نو رفتار سالمی که در کودکی شکل بگیرد پایه گذار شخصیت بزرگسالی خواهد بود.
در این مقاله قصد داریم با انواع موقعیت‌های تنش زا و مسئله ساز در کودکان آشنا شویم.
تروما در کودکان
تروما یک ضربه روحی روانی است که میتواند در پی یک اتفاق ناگوار یا حادثه سنگین رخ دهد. به عقیده متخصصین کودکان به روش‌های مختلف با تروما برخورد میکنند. به نقل از موسسه ملی سلامت روان (NIMH)، نحوه مقابله آنها به سن و درک آنها از موقعیت بستگی دارد.
کودکان در برخورد با تروما واکنش‌های متفاوتی دارند به طور مثال: برخی از کودکان ممکن است دچار اضطراب یا ترس شوند تا جایی که کاملا واکنش سکوت را انتخاب کنند. برخی دیگر ممکن است احساسات خود را به روش‌های فیزیکی نشان دهند در حالی که تعدادی از کودکان ممکن است بیش از حد هوشیار یا نسبت به محیط اطراف خود حساس شوند. آموزش مهارت‌های مقابله ای تروما یکی از روشهایی است که به فرزندان خود در مدیریت احساسات کمک می‌کند.
اضطراب کودکان
اضطراب یک هیجان منفی پرتنش است که هم بصورت روانی و هم بصورت فیزیکی قابل مشاهده است. بیشتر بزرگسالان می توانند لحظات یا موقعیت‌هایی را که در آن احساس اضطراب یا ناراحتی کرده‌اند مشخص کنند اما برای کوچکترها ممکن است تشخیص این موقعیت‌ها سخت‌تر باشد. طبیعی است که کودکان هر از گاهی احساس نگرانی یا اضطرب کنند مانند زمانی که مدرسه یا مهد کودک را شروع میکنند یا به منطقه جدیدی نقل مکان میکنند. اما برای برخی از کودکان، اضطراب هر روز بر رفتار و افکار آنها تأثیر می گذارد و در مدرسه، خانه و زندگی اجتماعی آنها اختلال ایجاد می کند.
این زمانی است که ممکن است برای مقابله با آن به کمک افراد متخصص نیاز داشته باشید.
اضطراب در کودکان ممکن است به شکل علائمی مانند شکم درد یا مشکل خواب ظاهر شود. اضطراب در اغلب کودکان با عادت‌های منفی مانند جویدن ناخن یا مکیدن شست همراه است. فرزند شما ممکن است در مورد پروژه‌های مدرسه، دوستی‌ها، چالش‌های خانواده یا حتی رسانه‌های اجتماعی احساس اضطراب کند.
علائم اضطراب در کودکان را بیشتر بشناسیم:
- عدم تمرکز
- اختلالات خوردن
- گریه های مداوم
- اختلالات خواب و خواب همراه با کابوس
- آستانه تحمل پایین همراه با خشم و طغیان
- نگرانی مدام و داشتن افکار منفی
- احساس تنش و بی قراری، یا استفاده مکرر از توالت
- شکایت از شکم درد و احساس ناخوشی
در هر صورت، اضطراب حتی برای بچه ها به عنوان بخشی عادی از زندگی قلمداد می‌شودبا این‌حال باید به دنیال مهارت‌های مقابله‌ای اضطراب و درمان و کنترل آن در کودکان و نوجوانان باشیم.
خشم در کودکان
خشم یک احساس منفی است که حالت آن از ناراحتی تا طغیان و پرخاشگری متفاوت است. هر از گاهی همه عصبانی می‌شوند کودکان هم از این موضوع مستثنی نیستند. زمانی که این احساس در طی یک روز چندین مرتبه تکرار شود به عنوان زنگ خطر برای والدین دیده می‌شود. به طور مثال: زمانی که کودک شما برای پنجمین بار در یک روز عصبانی می شود،باید حساسیت ویژه ای در این زمینه داشته باشید. آنچه در درک کردن این موضوع مهم است، این است که خشم ممکن است احساسات دیگری را پنهان کند. اگر بچه‌ها افسرده یا مضطرب باشند یا به نوعی دیگر ناخوشایند باشند، ممکن است ممکن است عواطف خود را به شکل عصبانیت نشان دهند.
دلایل زیادی وجود دارد که باعث می شود کودک شما بیشتر از سایر کودکان عصبانی به نظر برسد، از جمله:
- مشکلات گروه‌های دوستی
- مشاجره افراد خانواده و برخورد عصبانی باهم
- قربانی آزار و اذیت شدن در مدرسه و خشونت مدرسه‌ای
- درگیر شدن با تکالیف مدرسه و امتحانات دشوار
- احساس استرس، اضطراب یا ترس در مورد مسائل
- مقابله با تغییرات هورمونی در دوران بلوغ
افسردگی در کودکان
افسردگی فقط بزرگسالان را تحت تاثیر قرار نمی دهد. افسردگی در هر سنی میتواند اتفاق بیفتد و معمولا کودکان به علت آسیب پذیر بودن بیشتر در معرض این عارضه هستند. میزان افسردگی در کودکان با افزایش سن بیشتر می شود.
چرا فرزندم افسرده شده است؟
مواردی که خطر افسردگی را در کودکان افزایش می‌دهد عبارتند از:
- قلدری
- مشکلات خانوادگی
- سوء استفاده فیزیکی، عاطفی یا جنسی
- سابقه خانوادگی افسردگی یا سایر مشکلات سلامت روان
علائم افسردگی در کودکان اغلب عبارتند از:
- غم و اندوه، یا خلق و خوی ضعیفی که از بین نمی رود
- تحریک پذیری بالا و خلق و خوی آشفته
- عدم علاقه به چیزهایی که قبلاً از آنها لذت می بردند
- احساس خستگی و فرسودگی مداوم
- اختلالات خواب
- تمرکز پایین
- عدم تعامل با دیگران
- بلاتکلیفی
- اعتماد بنفس پایین
- اختلالات خوردن
- تغییرات وزنی
- صحبت در مورد احساس گناه یا بی ارزشی صحبت
- احساس پوچی یا ناتوانی در احساسات (بی حسی)
- افکار خودکشی و آسیب به خود
ناامیدی در کودکان
نا امیدی در کودکان اغلب با افسردگی در کودکان اشتباه گرفته می‌شود. نا امیدی یک احساس منفی است که در بیشتر مواقع در پی یک ناکامی رخ می‌دهد. مثلا زمانی که تیم مورد علاقه کودک می‌بازد یا یک تشویق یا جایزه را کودک از دست می‌دهد. در بیشتر مواقع زمانی که کودکان و نوجوانان ناگریز هستند کاری که به آن علاقه ندارند را انجام دهند ناامید و کلافه می‌شوند.
در این مقاله سعی داشتیم چند موقعیت تنش زا را در کودکان و نوجوانان را بررسی کنیم. در اینجا ما متوجه شدیم کوچکتر ها هم مانند بزرگسالان عواطف منفی را درک میکنند و حتی به علت اینکه آسیب پذیر‌تر هستند، عواطف منفی بر روی آنها اثر گذاری بیشتری خواهد داشت. در مقالات بعدی به راهبردهای مقابله‌ای درکودکان بیشتر پرداخته می‌شود.
